GURI BURUZ
Historia
2004an, herriko festetako eta lokaletako hainbat inprobisaziotan topo egin ondoren, 4 lagun elkartu ziren (Unai, Juankar, Dani eta Pascal) euren txalaparten, djembeeen, darbuken eta doum doum-en soinuak nahasteko asmoz. Laster gelditu gabe dantza egitera gonbidatzen duten ezinezko erritmoak agertzen dira eta euskal soinu eta erritmo afrikarren nahasketa horrek jendea kikiltzen du; horregatik, bere lehen emanaldiak laster iritsiko dira. Denbora laburrean sonoritatez betetako kantu asko agertzen dira, albokaren sarrerarekin zabaltzen dituztenak. Euskal eta afrikar dantza ere badatoz, eta ikuskizuna bisuala, ezberdina eta deigarria da. Bitartean, errepertorioa zabaltzen jarraitzen dute, melodia bakarra perkusio instrumentuek, albokak eta azkenik, talde ugariari gehitzen zaion zeharkako txirulak jartzen duten konposizioei letrak eta ahotsak gehituz.
2009an, etenaldi labur baten ondoren, taldearen lehen aldaketa handia gertatu zen, ia perkusio-talde esklusiboa izatetik gitarra (Josele) eta baxua (Pedro) gehituz. Halaber, kaxoi flamenkoa (Txabo) gehitu zen, eta, horrela, bere zerumuga soziokulturalak zabaldu ziren. Kanta berriak sortzen dira, eta ahotsak protagonismo handia du orain. Kideen arteko konplizitatearen ondorioz, berriro ere errepertorio zabala sortzen da eta bertan, talde berrira egokitutako hasierako kantak eta sortu berri zirenak elkartzen dira. Gero eta eskaintza gehiago iristen zaizkie, kideetako batzuek proiektua utzi behar izango dute, beren bizitza pertsonala taldearekin uztartzea ezinezkoa zaielako.
2012tik aurrera inflexio-puntu bat iritsi zen: utzitako hutsuneak garrantzitsuak ziren eta berreskuratu egin behar ziren, taldearen soinu-esentzia ez galtzeko; beraz, albokari (Iñigo), txalapartari (Mikel eta Eneko) eta baxu-jotzaile (Nando) berriak sartu ziren. Soinu multzoari oinarri handiagoa emango zion bateria (Javi) gehitu zitzaion gainera. Momentua zen, beraz, kanta batzuk berregin eta kanta berrietan pentsatzeko. Hala izan zen, eta urtebete baino gutxiagoan agertokietara itzuli ziren berrituak eta energiaz gainezka.
Zuzenekoez gozatzen zuten entzuleek ondo hartu zuten aldaketa, haien partaide izanik. Publikoaren harrera ona eta disko baten eskaria ikusita, taldeak beste helburu bat hartu zuen; izan ere, ordura arte, Ali edo Bay Mangui bezalako abestiak baino ez zituzten grabatu beren lokalean, eta ez ziren argitara atera. Zaharraz Harro izan zen argitaratu zen kanta bakarra, Gasteizko alde zaharreko jaiek proposatuta. Azkenean, estudioko lehen lana sortzea erabaki zuten, eta 2014an, taldearen hamargarren urteurrena zela eta, lehen diskoa grabatu zuten, 10 urte horien aurrerapena islatuz. Gasteizko Jimmy Jazz aretoan aurkezten dute diskoa urte bereko abenduan, une horretatik aurrera taldearentzat ohikoa den aretoan.
Handik gutxira, 2015eko urtarrilean, Pascalek, ahots nagusia zenak eta taldearen hasieratik djembearen soinu bereizgarria ematen zuenak, taldea utzi zuen. Orduan, kantak berregokitzea erabakiko da, ahotsak Juankar eta Txaboren esku gera daitezen. Djembearen zatia egiteke geratu zen, Badou taldean sartzearekin konpondu zena, eta, gainera, tama gehituko zuena Afrikako tresna bereizgarri gisa, «Harresian Zulo» sonoritatearen zati hori indartuz.
Berriro ere agertokietara itzultzen dira aldaketen ziurgabetasunarekin, baina sorpresa handia hartzen dute ikusleen erantzuna izugarri ona dela egiaztatzen dutenean. Kanta berriak sortzen zentratzen dira, eta estudiora itzultzea erabakitzen dute.
2016an bigarren diskoa grabatzen hasi ziren asmo argiarekin, etapa berri hau bere esentzia galdu gabe islatzea. Hortik albumaren izena: Ezinbestean Kolorez. Diskoa eskuan, Jimmy Jazz aretora itzuli ziren 2017an diska aurkezteko. Hasieratik talde irekia izan da, munduko edozein dantza edo soinuri lekua ematen dion proiektua, harresi kulturalak eraisteko aukera ematen diena, eta hori da, beharbada, 15 urte baino gehiagoz jarraitzeko aukera eman diena.
Ibilbide honetan zehar taldeak eszenatoki ugaritan jotzeko aukera izan du. Kontzertu gehienak herrietako jaietan, auzoetan, txosnetan, tabernetan edo jaialdietan izan dira. Baina kontzertu bereziagoak ere izan dira: Mairuelegorretako kobazuloetan, Gorbeia mendian; arrazoi solidarioak dituzten kolektibo sozialek antolatutako hainbat ekitalditan (Munduko Arrozak, kulturarteko jaiak, ongi etorri errefuxiatuak); Hernaniko Txalaparta Festa; herri autogestionatuetan (Lakabe, Errekaleor); edo herri-ekitaldi handietan, hala nola Korrika amaieran Gasteizen.